ماهیت نظریه در فلسفه سیاسی از منظر علامه طباطبائی

نویسندگان

چکیده مقاله:

این نوشتار چیستی نظریه در فلسفه سیاسی را با ابتناء به آراء علامه طباطبائی و بر اساس روش تفسیری متن‌محور مورد بحث قرار داده است. ابتدا جایگاه فلسفه سیاسی و تعریف آن در گستره علوم اسلامی مشخص گشته و سپس با مبنا قرار دادن نظریه ادراکات اعتباری، به تعریف نظریه در سطح فلسفه سیاسی پرداخته می‌شود. بر این اساس نظریه عبارت است از مجموعه اعتبارهای کلی و ثابتِ(اعتبارهای حدوسط) ارزشمند و مقدس که با سامان دادن به افعال جمعی انسان‌ها در جامعه، قصد دارد آنان را به سمت سعادت کمال انسانی رهنمون شود. پس سه ویژگی اعتباری بودن، کلیت و ثبات به عنوان مژلفه‌های اساسی نظریه در نظر گرفته شده است. برای تحقق چنین معنایی لازم است با اتکا به معقول ثانی فلسفی متناسب با هر یک از حوزه‌های موضوعی فلسفه سیاسی، که خود مبتنی بر انسان‌شناسی اسلامی اتخاذ شده‌اند، مجموعه اعتبارهای حدوسطی، که امتدادیافته همان معقول ثانی هستند، را به صورتی منسجم و در ارتباط با یکدیگر سامان داد. همچنین برای داوری چنین نظریه‌ای می‌توان مطابقت آن با اعتبارهای شرعی، تجارب بشری، ساختار طبیعی وجود انسانی و مهمتر از همه انطباق با ساختار روحانی و علوی وجود انسان را مد نظر قرار داد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

نظریه سیاسی علامه طباطبائی

علامه طباطبایی دارای نظریه سیاسی است ، بدین معنا که وی همچون فلاسفه سیاسی برای حل مسائل اصلی جامعه خویش راه حل ارائه کرده است . راه حل مورد نظر آنمرحوم یک راه حل کلی و همه جانبی است . وی مثل اکثر نظریه پردازان سیاسی جامعه مطلوبی را در نظر دارد که بایستی جایگزین جامعه فعلی گردد. از نظر او بهترین جامعه، جامعه عادله دینی است . این جامعه آرمانی و دست نایافتنی نبوده و از جوامع فعلی نیزالگو نمی گیرد،...

15 صفحه اول

بازخوانی اعتباریات علامه طباطبائی در پرتو نظریه اومولت

هر یک   از علامه طباطبایی و یاکوب اوکسکول با ابتنا واتکا بر واقعیات زیستی و تکوینی جانداران به نظریه پردازی در حوزه جهان ادراکی و   انسان پرداخته اند . نظریه اعتباریات علامه طباطبایی و نظریه اومولت  اوکسکول از این حیث در اهداف واجد همسانی ها و قرابت هایی است که بستری را مهیا می کند تا بتوان پاره ای امکانات و قابلیت های تئوریک را در نظریه علامه بسط  و گسترش داد. ادراکات اعتباری ، تمهیدات ذهنی و ...

متن کامل

ماهیت «سیاست ‏اسلامی» در قرآن از منظر علامه طباطبایی

رویکرد سیاسی علامه طباطبایی در تفسیر المیزان به دلیل جایگاه جامعیت این تفسیر و نیز مفسر آن به عنوان یک مفسر بزرگ قرآن کریم، از جایگاه و اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. علامه پس از تبیین ارتباط میان دین با سیاست و تقسیم‎بندی سیاست به دو گونه سیاست الهی و طاغوتی، بر جایگاه برتر سیاست اسلامی تأکید کرده، آن را دارای اصول و ویژگی‌های خاصی می‌داند که به‎طورمشخص از سیاست غیراسلامی متمایز می‌گردد. در این ج...

متن کامل

ماهیت فلسفه سیاسی در ایران دوره اسلامی

فلسفه سیاسی در ایران دوره اسلامی به دو دوره؛میانه و معاصر تقسیم می‌شود. در دوره میانه که به انقلاب مشروطه ختم می شود فلسفه سیاسی به یگانگی با دین تمایل دارد و قواعد تولید تفکر و فلسفه سیاسی، مبتنی بر سلطه متون دینی بوده و اهمیت عقل در توضیح بی تذکر آرای گذشتگان خلاصه می شود و به نوعی فلسفه سیاسی به ارشاد نامه نویسی، سیاست نامه نویسی و شریعت نامه نویسی تبدیل می شود. در عین حال، فلسفه سیاسی تفسیر...

متن کامل

تبیین و تحلیل ماهیت از منظر قیصری و علامه طباطبایی

مسألة ماهیت از جملة مباحث بنیادین و با اهمیت در فلسفه­ و عرفان اسلامی است؛ اما امروزه به دلیل نگاه اصالت وجودی، توجه و شناخت ماهیت به حاشیه رفته و ماهیت­شناسی تبدیل به حوزه­ای فرعی گردیده است. همچنین استفاده از ظرفیت­های موجود در فلسفة اسلامی و عرفان اسلامی جهت بهره از توانایی­های هر یک از این دو، در رشد و بالندگی روز افزون دیگری، امری غیرقابل تردید است؛ اهمیت مطلب فوق را به عنوان نمونه می­توان...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 11  شماره 1

صفحات  -

تاریخ انتشار 2020-05-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023